Op 21 maart 2019 werd de wet tot wijziging van het Wetboek van Economisch Recht wat het misbruik van een aanmerkelijke machtspositie betreft, goedgekeurd in het Parlement.
Hoewel deze wet nog in het Belgisch Staatsblad dient te verschijnen, is het goed er zich reeds op voor te bereiden. Het belang van deze wet mag immers niet onderschat worden. Boek VI WER (Wetboek Economisch Recht) bevat reeds bepalingen m.b.t. onrechtmatige bedingen in een B2C-context. Middels bovenvermelde wet wordt het WER uitgebreid met:
een verbod op het misbruik maken van een positie van economische afhankelijkheid,
een zwarte en een grijze lijst van en een algemene norm voor onrechtmatige bedingen in een B2B-context, en
nieuwe regels m.b.t. oneerlijke marktpraktijken tussen ondernemingen.
Achtereenvolgens worden in dit artikel de algemene norm, de zwarte lijst en de grijze lijst besproken. In een later artikel volgt de bespreking van het verbod op het misbruik maken van een positie van economische afhankelijkheid en de regels m.b.t. oneerlijke marktpraktijken tussen ondernemingen. Wij raden u dan ook aan om onze website in de gaten te houden.
Ten eerste wordt algemeen gesteld dat elk beding dat een kennelijk onevenwicht schept tussen de rechten en plichten van de partijen, onrechtmatig is (de algemene norm).
Ten tweede somt de wet vier bedingen op die te allen tijde onrechtmatig zijn (de zwarte lijst). Het is niet mogelijk om het tegendeel te bewijzen; de bedingen zijn zonder meer nietig. Het betreft o.m. het toe-eigenen van het recht om de bedingen van de kwestieuze overeenkomst te interpreteren of de andere partij te laten afzien van elk middel van verhaal.
Ten derde bevat de wet acht bedingen die vermoed worden onrechtmatig te zijn (de grijze lijst). In tegenstelling tot de bedingen die tot de zwarte lijst behoren, is het hier wel mogelijk om het rechtmatig karakter te bewijzen. Dit zal echter uitdrukkelijk aangetoond moeten worden, bij gebreke waaraan ook deze bedingen nietig zullen zijn. De geviseerde bedingen zijn o.m. het beding dat de onderneming het recht geeft om zonder geldige reden de prijs of de voorwaarden van de overeenkomst eenzijdig te wijzigen, het beding dat de wettelijke rechten van de andere partij i.g.v. wanprestatie of gebrekkige uitvoering van de contractuele verplichtingen uitsluit, dan wel beperkt of het beding dat de onderneming ontslaat van haar aansprakelijkheid i.g.v. opzet, zware fout (van haarzelf of haar aangestelden) of voor het niet-uitvoeren van de essentiële verbintenissen van de overeenkomst.
Hoewel het op heden nog niet mogelijk is om te zeggen wanneer voormelde bepalingen in werking zullen treden, kan wel reeds meegedeeld worden dat dit nog niet voor meteen zal zijn. De bepalingen m.b.t. de onrechtmatige bedingen zullen immers pas in werking treden op de eerste dag van de negentiende maand die volgt op deze waarin de wet gepubliceerd werd in het Belgisch Staatsblad. Daarenboven zullen deze bepalingen enkel gelden voor de overeenkomsten die na de datum van inwerkingtreding gesloten, hernieuwd of gewijzigd worden.
Contacteer Portelio Advocaten indien u meer informatie wenst over het (on)rechtmatig karakter van uw contractuele bedingen.
